Meebewegen in de maatschappij met én dankzij de bieb
Na meer dan 40 jaar bibliotheekwerk sluit onze collega Johnny van de Berk binnenkort dit hoofdstuk af om te genieten van haar welverdiende pensioen. Ze heeft in haar werk van alles meegemaakt: van de opkomst van de digitalisering en een fusering tot dolle pret met het biebteam en verbinding zoeken met inwoners. Johnny mag terugblikken op een rijke loopbaan – omdat er maar één iemand is die dat kan, hebben we haar gevraagd dit zelf te doen.
Pielkes
“Na mijn bibliotheekopleiding werd ik in 1977 aangenomen tijdens mijn eerste sollicitatiegesprek, bij de bibliotheek in Budel”, begint ze. Het was in het begin wel even wennen, dat Buulse dialect. “Ik weet nog dat er iemand aan de balie kwam die vroeg naar een boek over ‘ouw mense mee die pielkes’ en ik géén idee had wat ze bedoelde”, vertelt ze. “Een collega verwees haar naar de sectie archeologie, omdat deze vrouw dus op zoek bleek naar een boek over oude beschavingen met pijl en boog.”
In de loop der jaren heeft Johnny diverse functies vervuld; de laatste was die van projectmedewerker. Ook maakte ze verschillende
reorganisaties mee, de laatste was tot Bibliotheek De Kempen in 2005. “De reorganisaties dienden er telkens toe om als bibliotheek daadkrachtiger te worden en relevant te blijven”, legt ze uit. “Als bibliotheek vervul je een maatschappelijke rol; om mensen informatie te verschaffen en om de zelfredzaamheid van mensen te bevorderen, zodat zij kunnen meebewegen in de maatschappij. Vroeger deden we dat vooral met boeken, tegenwoordig gaat dat ook via andere kanalen.”
Dolly Dots
Johnny kan zich nog levendig een cruciaal moment voor de geest halen – de komst van de eerste computer, een Commodore. “We gingen computercursussen geven, internetcursussen, en we legden mensen uit hoe een startpagina of Hyves werkte”, aldus Johnny. “Tot die tijd werkte alles hier met briefjes – boeken zoeken, uitlenen, en controleren of iemand een boek niet te lang had. Recepten, vakantietips, hulp voor je rijexamen, het stond allemaal in een boek. Het was aan ons om mensen te helpen te vinden wat ze zochten; eerst met een kaartenbak, later met een stickersysteem- en computersysteem zodat je sneller je boek kon vinden. Of natuurlijk je eigen geheugen: je wist waar dat ene boek stond van die schrijver op wiens naam ze niet konden komen.”
Bibliotheekwerk is altijd al meer geweest dan boeken uitlenen, maar door de digitalisering kwam er meer ruimte voor andere dingen. Als lid van het biebteam was Johnny ook altijd te vinden voor een dolletje – of moeten we Dolly zeggen? “We hebben een keer verkleed als de Dolly Dots opgetreden tijdens de Kinderboekenweek”, gaat ze verder. “We verzonnen elke keer weer iets dat paste bij het thema van dat jaar, om de verbinding met de bibliotheek te vergroten. Met een huifkar door het dorp, een speurtocht in het bos… we zijn ook een keer verkleed over straat gegaan in het teken van de landelijke bibliotheekdag. Allemaal om lokale mensen bij de bieb te betrekken.”
De cirkel is rond
Nu Johnny op het punt staat een hoofdstuk af te ronden en een nieuw boek te openen ziet ze dat bibliotheekwerk in de basis nog steeds hetzelfde is.
“Je staat dichtbij de mensen en wilt ze vooruit helpen”, concludeert Johnny. “Alleen de middelen en uitvoering zijn anders. De Bibliotheek verandert mee met de maatschappij om hierin te kunnen blijven faciliteren. De bieb is meer dan een gebouw met boeken. We organiseren allerlei activiteiten – tegenwoordig ook digitaal – voor jong en oud, voor mensen van allerlei komaf en met allerlei vragen. Ik hoop dat de Bibliotheek dit in de toekomst kan volhouden, waarbij ik nu aan de andere kant van de balie kom te staan. Mijn verhaal zit erop, de cirkel is rond zo.”
Als team De Kempen hebben wij van Johnny geleerd hoe belangrijk samenwerken is, en hoe je van je werk je hobby kunt maken als je er maar je passie inlegt. Johnny, bedankt voor jouw inzet al die jaren!